کد مطلب:39029 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:113

گنجینه پرسمان » اهل بيت

در آية 69 از سورة مباركة زمر آمده است: ... و اشرقت الارض بنور ربّها، در زيارت جامعة كبيره نيز آمده: واشرقت الارض بنوركم; آيا منظور از نور ربّها، نور چهارده معصوم: است؟

اين آيه در ادامة آيات پيشين، دربارة قيامت است و يكي از ويژگيهاي آن را روشن شدن زمين به نور پروردگارش بيان كرده است. براي اين فقره از آيه شريفه تفسيرهاي متعددي نقل شده كه به اختصار از قرار زير است: الف ـ جمعي بر اين باورند كه منظور از نور رب، حق و عدالت است كه خداوند صفحة زمين را در آن روز با آن نوراني ميكند.

ب ـ برخي معتقدند كه مقصود از آن نوري جز نور خورشيد و ماه است كه خداوند براي آن روز خواهد آفريد.

ج ـ علامه طباطبايي در تفسير الميزان آورده است: مراد از روشن شدن زمين به نور پروردگار كه از خصوصيات روز قيامت است، همان انكشاف غطا و كنار رفتن پردهها و حجابها و ظاهر شدن حقايق اشيأ و اعمال انسانها و اطاعت و عصيان و حق و باطل ميباشد; سپس به آية 22 سورة ق استدلال كردهاند كه لَّقَدْ كُنتَ فِي غَفْلَةٍ مِّنْ هَـَذَا فَكَشَفْنَا عَنكَ غِطَـآءَكَ فَبَصَرُكَ الْيَوْمَ حَدِيدٌ ;(ق،22) تو در غفلت از اين موضوع بودي، ما پرده را از برابر چشمت كنار زديم و امروز چشمت به خوبي ميبيند.

تفسيرهاي ياد شده با هم تضادي ندارند و قابل جمعند، هر چند تفسير اول و سوم مناسبتر به نظر ميرسد.(ر.ك: تفسير نمونه، آيت الله مكارم شيرازي و ديگران، ج 19، ص 544ـ545، دار الكتب الاسلاميه، چ چهارم، 1367 ش.)

در روايات اين آيه به قيام حضرت مهدي (عج) تفسير شده و در حقيقت نوعي تشبيه و تطبيق است و تأكيدي است براين معنا كه به هنگام قيام مهدي دنيا نمونهاي از صحنة قيامت خواهد شد و عدل و داد به وسيلة آن امام در روي زمين تا آن جا كه طبيعت دنيا ميپذيرد، حكم فرما خواهد شد.(ر.ك: همان.)

گفتني است روشن شدن آخرت به نور پروردگار بدين معنا نيست كه دنيا از نور الهي خالي است چه اين كه دنيا نيز مانند آخرت روشن به نور الهي است، هر چند به جهت شرايط دنيا اين نور مانند آخرت مشاهده نشود و در آخرت نور الهي تجلي كامل خويش را خواهد يافت و همگان بر آن واقف خواهند شد.

اهل بيت: نيز چه در دنيا و چه در آخرت نور پروردگارند; هرچند در جامعه كبيره به تجلي دنيايي آنها اشاره شده است وأشرقت الارض بنوركم. اين نكته نيز قابل توجه است كه اهل بيت: يكي از تجليهاي برتر نور الهياند و نور آنها در راستاي نور پروردگار، روشنگر و هدايت كننده است.